Houd jij je winterkoninkjes warm deze winter? Je ziet ze zenuwachtig met hun staartje wippen en heel snel van struik naar struik vliegen. Hoewel het met 10 centimeter maar een piepklein vogeltje is, komt er flink wat geluid uit het keeltje van de winterkoning (Troglodytes troglodytes). En zijn naam is eigenlijk misleidend, want de vogel kan helemaal niet zo goed tegen de kou. We helpen het geliefde winterkoninkje natuurlijk graag overwinteren. Lees verder om te weten hoe je de kaneelbruine vogeltjes in jouw tuin kunt krijgen én houden, zodat ze zich kunnen weren tegen Koning Winter en er warmpjes bij zitten!

 

 

Waar overwintert een winterkoning?

Dit kleine zangvogeltje is, zoals veel andere tuinvogels in Nederland, een standvogel. Hij blijft dus in ons land, ook tijdens de koude dagen. En hoewel zijn naam anders doet vermoeden, zorgen lange periodes van vorst en sneeuw ervoor dat veel winterkoninkjes de winter niet overleven.

Een beetje hulp is dus wel geboden, als je je winterkoninkje wilt helpen overleven! Met nestkastjes om te dienen als warm huisje, en door bij te voeren, geef je ze al flink betere overlevingskansen. En dan kun je in het voorjaar weer genieten van een nieuwe generatie!

een winterkoninkje verzamelt mos
De mannetjes bouwen verschillende nestjes van allerlei materialen, zoals mos.

Waar leeft het winterkoninkje?

Hoe aanwezig hij ook kan zijn met zijn gezang, winterkoninkjes zoeken graag beschutte plekken op, zoals deze romantische stadstuin. Je hoort ze vaak zingen in stadsparken en ook dichtbegroeide tuinen en bossen zijn favoriet. Een plantenrijke border en een aantal struiken in je tuin zijn genoeg om deze kleine lawaaimaker tevreden te stellen; ze kruipen er graag onder. Denk bijvoorbeeld aan door elkaar groeiende brandnetels, bramen of andere takrijke struiken.

De kans op een winterkoning in je tuin is groter als je in een wijk woont met veel bomen en ander groen waar hij zich goed kan verschuilen. Kijk dus eens met andere ogen naar je tuinafval. In een supernette tuin zonder losliggende takjes, bladeren en rommel laat het winterkoninkje zich namelijk niet zo snel zien. Ze hebben die beschutting nodig om veilig en onopvallend van struik naar struik te manoeuvreren.

Eigenlijk alles wat de winterkoninkjes vinden tussen bomen en struiken, is bruikbaar. Ze zijn dus alleen maar blij als je een keertje niet geharkt hebt in de tuin. En wat dacht je van het vullen van een mezenbolhouder met de uitgeborstelde ondervacht van je hond? De vogeltjes zullen dankbaar van de warme en zachte plukken gebruikmaken!

Relevant: Herfstbladeren wel of niet laten liggen? Verzamelen, composteren, verteren.

Waar en wanneer broeden winterkoninkjes?

Half april gaat het winterkoninkje op zoek naar een partner om eitjes te leggen. Mannetjes gaan druk in de weer en bouwen een aantal kleine bolvormige nestjes met een kleine ingang, waar het vrouwtje er één van uitkiest. De nestjes maken ze van onder andere bladeren, mos en takjes.

Is de partner gekozen en is het vrouwtje op haar ongeveer zes eitjes aan het broeden, dan zoekt de man verder naar een volgende partner voor een van zijn andere bouwwerken. Lukt dit, dan heeft hij het druk, want beide ouders voeren de jongen nog tot ongeveer een maand na geboorte.

Ook interessant: Meer tips om nog meer broedende vogels in je tuin te krijgen.

Een goed nestkastje helpt het winterkoninkje overwinteren
Met het ophangen van een nestkastje bied je de winterkoninkjes een warme plek om te overwinteren.

Wat eet een winterkoninkje?

Op of laag bij de grond, dat is de plek waar het winterkoninkje het liefst voedsel zoekt. Daarom is het slim om ook altijd voer op de grond en onder struiken en bomen te strooien, als je wilt dat winterkoninkjes er ook van eten. Net als veel vogels hebben ze een uitgebreid menu.

In het seizoen eten ze graag rupsen, spinnen, larven en kleine insecten. Is eten schaarser, dan zijn zaden ook geschikt. Bovendien eten ze gemakkelijk uit schorsen, waar ze met hun kleine snavel eiwitrijke hapjes zoals duizendpoten uit kunnen vissen.

Relevant: Wil je meer vogels helpen in de koude maanden van het jaar? Lees tips over vogels voeren in de winter

een winterkoninkje voed zich graag met larven en meelwormen
Larven staan ook op het menu van de winterkoning.

Help jouw winterkoning de winter door!

Tijdens koude winternachten zoeken de vogeltjes elkaar op om gezamenlijk te slapen en elkaar warm te houden. Om de winterkoninkjes ’s winters extra te helpen, kun je een nestkastje ophangen en de vogels bijvoeren.

Er bestaan speciale winterkoning-nestkasten, zoals dit berkenblok en nestkast Barcelona woodstone, maar elk klein kastje met een half open ingang doet dienst. De tuinvogels zullen blij zijn als ze tijdens koude maanden een klein en warm huisje kunnen betrekken. Zeker als je in een omgeving met veel ‘kale’ tuinen woont zoals een nieuwbouwwijk.

Bijvoeren doe je het best door meelwormen, ongekookte havermout, mengvoer of zaden onder je klimop of takkenhopen te leggen. De winterkoninkjes kunnen dan via een beschutte route hun vetlaagje bijwerken als er weinig voedsel te vinden is.

 

Inspirerend: Deze Haagse woonwijk is een paradijs voor vogels, klein wild en insecten.

een winterkoninkje zingt zijn hoogste lied
In Nederland kun je het hele jaar het complexe lied van de winterkoning horen.

Hoe klinkt het winterkoninkje?

De zang klinkt helder, luid en fel in een fijn melodietje, en al doet hij misschien denken aan de merel, verschillen zijn er zeker. De Vogelbescherming omschrijft zijn wijsje als luid en explosief, met een combinatie van trillers en heldere klanken.

Weet jij of je hem zou herkennen? Je hebt het gegarandeerd al vaak gehoord, zonder er misschien bij stil te staan! Bekijk en luister hier een uitgebreide opname van zijn complexe lied:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Deel dit bericht

Meer inspiratie

Heb jij hart voor natuur?

Neem dan nu een voordelig abonnement op Buitenleven Online, of ga voor een combi-abonnement waarbij je náást toegang tot premium artikelen ook 9 keer per jaar een lekkere dikke glossy thuis ontvangt boordevol tuininspiratie, woonideeën, heerlijke recepten en groene-vinger-tips. Elke keer weer een bron van inspiratie, een moment voor jezelf en voor jouw plannen met je tuin, urban jungle of keukenkruiden. Buitenleven is tuinieren met hart voor natuur.

Per maand
Per jaar

Buitenleven Online

€7,95
Per maand/ €87,49 per jaar
€87,49
Per jaar/ €7,95 per maand
  • 9x Buitenleven
  • Gratis App Mijn Stek
  • Kortingen op duurzame (tuin)artikelen
  • Gratis thuisbezorgd
  • Online terugbladeren in alle voorgaande edities van Buitenleven
  • 50% korting op Buitenleven agenda

Tuinieren...

met hart voor natuur!

buitenleven
App
  • Gigantische database aan kamerplanten
  • Vol nuttige verzorgingstips
  • Met meldingen als je plant water nodig heeft!

Al je planten op één plek!

4.9/5 - (7)