1. O dennenboom
We zingen dan wel van ‘o dennenboom’, maar dennen (Pinus) worden eigenlijk zelden als kerstboom binnenshuis gebruikt. Buiten kun je natuurlijk wel je gang gaan om de dennenboom te versieren. In de tuin staat deze soort immers prachtig. Onze favorieten zijn Pinus cembra ‘Compacta Glauca’ en Pinus parviflora ‘Tempelhof’.
2. Meest aangeboden
Veel gebruikelijker is het om fijnspar (Picea abies) in huis te halen. Deze soort kerstboom wordt het meest aangeboden in Nederland. Kenmerkend aan deze boom zijn de fijne, donkergroene naalden, de gladde, bruine knoppen en de lange, cilindervormige kegels. Groeit deze spar in het bos dan kan hij een hoogte van vijftig meter bereiken. Voor in de tuin zijn Picea abies ‘Acrocona’ (onregelmatig groeiend; 1,5 m), ‘Ohlendorffii’ (kegelvormig; 1,25 m) of ‘Remontii’ (kegelvormig; 2 m) meer geschikt.
3. Zeer geliefd
Van alle soorten kerstbomen is Nordmannspar (Abies nordmanniana) misschien wel de meest gekozen. De reden daarvoor is heel praktisch van aard: zijn donkergroene naalden vallen niet zo snel af. Deze kerstboomfavoriet dankt zijn naam aan de Finse bioloog Alexander von Nordmann die hem in Europa introduceerde. Oorspronkelijk groeide deze spar in het gebied rond de Zwarte Zee. Vandaar dat de boom ook wel Kaukasische zilverspar genoemd wordt. In de wilde natuur kan Nordmannspar tot twintig meter hoog worden. Voor in de tuin is de dwergvorm Abies nordmanniana ‘Dobrichovice’ (die na tien jaar maar een halve meter hoog is) wellicht meer geschikt.
4. Compact
Ideaal voor een gezin met jonge kinderen die weleens de kerstboom van naderbij willen bekijken, is Koreaanse zilverspar (Abies koreana) met blauwgroene, zachte naalden die niet prikken. Bij sommige varianten van deze dwergspar zijn de naalden aan de onderkant zilverwit gestreept. Abies koreana ‘Silberlocke’ draagt bovendien prachtige, blauwgetinte kegels. Deze dwergspar groeit in de volle grond zeer langzaam. Kijk maar naar Abies koreana ‘Gait’ bijvoorbeeld, die na tien jaar amper 1,5 meter hoog is. Dat deze boom zo compact groeit, is een pluspunt voor wie tijdens de feestdagen wel een echte kerstboom wil, maar weinig ruimte heeft in huis of na de kerstperiode in de tuin.
5. Regelmatige groeier
Het is oppassen geblazen als je blauwspar (Picea pungens) versiert als kerstboom. De puntige, blauwgroene naalden kunnen tamelijk scherp zijn. De vorm van deze kerstboomsoort is daarentegen erg fraai. Picea pungens ‘Blue Diamond’ is, zoals zijn naam doet vermoeden, extra grijsblauw van kleur. Andere mooie cultivars zijn ‘Erich Frahm’ (regelmatige vorm), ‘Iseli Fastigiate’ (zuilvormig) en ‘The Blues’ (treurvorm).
6. Grijsblauwe naalden
Edelspar (Abies procera) komt van nature voor in Noord-Amerikaans berggebied. Daar kan de boom meer dan vijftig meter hoog worden. Bij ons blijft edelspar iets dichter bij de grond en wordt hij niet hoger dan zo’n twintig tot dertig meter. De kleinere variant Abies procera ‘Glauca’ (7 tot 9 m hoog, 3 m breed) wordt in Nederland vaak gebruikt als kerstboom. Deze cultivar heeft een elegante groeivorm en prachtige grijsblauwe naalden, die hij amper verliest.
7. Diepe wortels
In het grensgebied van Servië en Bosnië werd eind negentiende eeuw een naaldboom ontdekt die met zijn diepe wortels erg stormvast is. Nu doet Servische spar (Picea omorika) in Europa steeds vaker dienst als kerstboom. De korte, brede naalden verkleuren na verloop van tijd van lichtgroen naar donkerblauwgroen. De boom draagt langwerpige, eivormige kegels en kan dertig meter hoog worden. Picea omorika ‘Nana’ blijft aanzienlijk lager (na tien jaar is hij 1,5 m hoog) en past daarmee prima in iedere tuin.
Tips om je kerstboom te verzorgen of te herplanten? Lees dan dit artikel.