Wat is een heester?
De definitie van een heester is ‘een verhoutende plant die vanaf de grond vertakt’. Er is dus sprake van meerdere smalle stammen die ogen als dunne stammen. Terwijl bij een boom sprake is van maar één houtachtige stengel, de stam, die pas hoger vertakt. Beide onderscheiden zich duidelijk van vaste planten, die kruidachtige stengels die bovengronds afsterven. Verwarrend is het wel, want bepaalde heesters kunnen zo worden gekweekt, dat het kleine bomen zijn. Denk maar aan Japanse esdoorns (Acer japonicum). Ze zijn vaak meerstammig – een kenmerk van een heester – maar hebben een brede bladerkroon als een boom. Hetzelfde geldt voor kornoeljes als de Cornus kousa, de pruikenboom (Cotinus coggygria) en sneeuwklokjesboom (Halesia). Bij de laatste twee schept de naam ook verwarring; het zijn heesters omdat ze van nature meerstammig zijn, maar ze worden wel in boomvorm gesnoeid. Daarnaast kunnen soorten als het krentenboompje (Amelanchier laevis), eigenlijk meerstammig, voor de liefhebber ook op stam worden gekweekt. Als een kleine boom dus.
Is het een heester of een struik?
De woorden heester en struik worden door elkaar gebruikt. Denk maar aan de namen ‘bessenstruik’ en ‘rozenstruik’. In beide gevallen gaat het hier om een heester. Toch is er volgens sommigen wel een klein verschil. De takken van struiken zouden stugger, houtiger zijn dan die van heesters. Anderen spreken van een struik als het gaat om een bepaalde vorm; rond en ondoordringbaar, zoals buxus. Een heester groeit in hun ogen minder compact en is vaak hoog opgaand, zoals bij hortensia’s.
Keuze tussen boom of heester
Of je gaat voor een mooie heester of boom in je tuin, is afhankelijk van een aantal criteria. Hoeveel ruimte heb je bijvoorbeeld in de border? Het is niet zo dat je automatisch voor een heester moet kiezen in en kleine tuin. Een heester als de vlinderstruik (Buddleja) kan bijvoorbeeld flink hoog en breed worden als je hem niet snoeit. Terwijl een kleine boom als sierappel Malus ‘Red Sentinel’ relatief weinig ruimte in beslag neemt. Kijk dus niet alleen naar de definitie boom of heester, maar ook naar de hoogte en vooral de breedte. Vergeet niet na te vragen hoe groot de boom of heester uiteindelijk wordt. Een boom wordt over het algemeen hoger dan een heester.
Bloemen, blad en herfstkleur
Ook de bloeiwijze, blad- en herfstkleur zijn belangrijke criteria bij het kiezen van een boom of heester. Prachtige voorjaarsbloeiende heesters geven bijvoorbeeld extra sierwaarde aan je tuin. Datzelfde geldt voor verkleurende bladeren als van de Japanse esdoorn of krentenboompje. Misschien wil je wel eetbare bomen of struiken aanplanten, zoals bessen, noten en vruchten. Bedenk ook hoeveel schaduw de nieuwe aanwinst mag geven. Dat is namelijk van invloed op de onderbeplanting. Een heester heeft vaak een redelijk open structuur, waardoor je mooie combinaties kunt maken met bijvoorbeeld bloembollen en vaste planten. Terwijl veel planten juist moeite hebben om te groeien onder hoge bomen met grote kronen. Wil je lelijke zichtlijnen blokkeren, dan is een brede, wintergroene heester als rododendron ideaal. Heesters als toverhazelaars zorgen juist voor spannende doorkijkjes en een mooie lichtinval in de border. Tip: kijk voordat je een keuze maakt eens rond bij een boomkweker. Zo kun je je keus voor een boom of heester weloverwogen maken.
