Buiten eten. Buiten sporten. Buiten leven. Maar wat dacht je van buiten slapen? In een tent, onder een afdak of onder de blote sterrenhemel. Weer of geen weer. Niet omdat het moet, maar omdat het kan. Buitenleven zocht en vond de heilzame werking van slapen in de buitenlucht.

Tekst Evelien Boutsen Foto’s Shutterstock.com

 

In de zomer, als de temperatuur ook na zonsondergang aangenaam is en we op vakantie zijn, doen we niets liever dan kamperen. Een tentje opzetten op een camping of een natuur­kampeerterrein. Met tsjilpende vogels als wekker. Of de opkomende zon, als je tent niet zo verduisterend is als beloofd. Hoewel dat een nadeel lijkt, is het dat niet want gewekt worden door de eerste zonnestralen van de dag is juist goed. Leven op het ritme van de natuur is ook wat onze verre voorouders deden. Zij hadden geen uurwerken om de tijd van af te lezen, zij keken naar de stand van de zon of de sterrenhemel. Later kwamen er de zonnewijzer, de slingerklok, het kwartshorloge enzovoort. Tegenwoordig volgen we de tijd die onze smartphone of smartwatch aangeeft. En toch zou het ritme van de natuur volgen zoveel beter zijn. Al is dat uiteraard makkelijker gezegd dan gedaan voor de moderne mens die vaste werkuren heeft en tijdig op afspraken verwacht wordt. De luxe om op het ritme van de natuur te leven – opstaan bij zons­opkomst en gaan slapen bij zonsondergang – is dus met andere woorden verloren gegaan.

 

 

 

 

Amper tijd buiten

Daar komt nog bij dat we het overgrote deel van de dag binnen spenderen. Haal je maar eens een doorsnee dag voor de geest: je ontwaakt in je slaapkamer vanwaar je naar de badkamer loopt voor je ochtendritueel, gevolgd door een ontbijt in de keuken. Dan neem je hoogstwaarschijnlijk de auto of het OV naar werk of studie, waar je de hele dag doet wat je moet doen, om vervolgens dezelfde weg in omgekeerde richting af te leggen. Eenmaal thuis bereid je in de keuken je avondmaal, dat je wellicht binnen opeet om tot slot oftewel op de bank neer te ploffen, oftewel te gaan sporten in de sportschool. De dag eindigen doe je in het comfort en de warmte van je bed. En buiten? Daar ben je niet geweest.

 

Betere luchtkwaliteit

Het besef dat buiten zijn goed is, dringt alsmaar meer door. Dat leidt tot een dagelijkse wandeling, een sportsessie in de buitenlucht of de fiets als vervoersmiddel. Wat als je dit er nog aan toevoegt: buiten slapen. Veel onderzoek is er nog niet naar verricht, maar psychologe en slaapexpert Annelies Smolders vertelt op goedgevoel.be dat ze ervaart dat veel mensen beter slapen in de buitenlucht. “De luchtkwaliteit is er beter dan binnen. Bovendien is de kans kleiner dat je voor het slapengaan aan een scherm gekluisterd zit.” Het blauwe licht dat bijvoorbeeld telefoons en tablets uitstralen, zorgt ervoor dat de productie van het slaaphormoon melatonine afgebroken wordt. Het hormoon is echter belangrijk voor een goede werking van je biologische klok en bijgevolg een goede nachtrust.

Ochtend- en avondmensen

“Er zijn natuurlijk ook mensen die niet lekker slapen buiten. Zij horen dan plots hoeveel vogels er ’s nachts in hun tuin zitten of missen de luxe van hun slaapkamer.” ­Annelies voegt eraan toe dat deze mensen vaak ook op vakantie niet goed slapen. Daarnaast maakt ze een onderscheid tussen ochtend- en avondmensen. “Ochtendtypes warmen ’s ochtends letterlijk vroeger op dan avondtypes, waardoor ze sneller van een vaste slaap in een lichte slaap terechtkomen. Wanneer zij in de vroege uurtjes gewekt worden door natuurlijk daglicht, raken ze niet meer in slaap. Vandaar dat zij het vaak moeilijker hebben om buiten te slapen.”

 

Voldoende slapen

Wat buiten slapen ook kan vermoeilijken: het Nederlandse klimaat. Vooral in de herfst en de winter. Vóór het slapen een buienradar checken, een goede slaapzak gebruiken en een droge slaapplek uitkiezen, zijn dan ook onontbeerlijk voor de Nederlandse buitenslaper. Je wilt namelijk goed slapen. Slaap vormt immers – naast gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging – de derde pijler van een goede gezondheid. Het is daarom belangrijk dat je ook buiten genoeg slaap krijgt. Dat is ’s zomers makkelijker gezegd dan gedaan, met de zon die laat ondergaat en vroeg opkomt. Al zorgt natuurlijk licht in de ochtend er wel voor dat je slaap-waakritme in balans blijft. Breng je meteen na het ontwaken tijd buiten door, dan piekt de aanmaak van cortisol waardoor je je wakker en alert voelt. Dat kun je bereiken door je tuin als slaapkamer te gebruiken, maar net zo goed ook door zodra je wakker bent meteen naar buiten te gaan voor jouw dosis ochtendlicht.

buiten slapen buitenleven magazine

De ideale buitenslaapplek

Om het positieve effect van buiten slapen en ontwaken met de zon te ervaren, is het van belang een goede buitenslaapplek te kiezen. Enkele mogelijkheden:

  • Een niet-verduisterende tent in de tuin
  • Een buitenbed op het terras
  • Een slaapmatje op het gras
  • Een bed onder een afdak

 

Waarom buiten slapen goed voor je is

  • Betere luchtkwaliteit, wat lichaam en geest helpt om optimaal te functioneren
  • Slaap-waakritme is in balans door natuurlijk licht
  • Minder afleiding en stress, meer innerlijke rust
  • Buitenlucht geef je meer zin om te bewegen, wat je gezondheid positief beïnvloedt

Doorzetten

De eerste nacht buiten is leuk, spannend en nieuw. Maar hoe zet je jezelf ertoe aan om je slaap­kamer een hele week, een heel seizoen of zelfs een heel jaar in te ruilen voor de tuin? Het antwoord is eenvoudig: door het gewoon te doen. Pas je slaapplek en -uitrusting aan het weer aan en creëer een gezellige slaapomgeving waarin jij je veilig voelt.

 

Alternatief

Is buiten slapen een stap te ver voor jou? Of ontbreekt de motivatie bij regenweer of vrieskou? Slaap dan met het slaapkamerraam open en sluit de gordijnen niet. Zo kan de zon jou wekken en is er altijd frisse lucht in de slaapkamer.

Deel dit artikel

Meer inspiratie

5/5 - (1)