Bij klimop (Hedera helix) denken we al snel aan die kale muur die met honderden blaadjes is bedekt. Toch is deze groenblijvende blikvanger veel meer dan dat. Daarom een ode aan de eigenzinnige klimop in vijf bijzondere (én handige) wetenswaardigheden.

1. Mythische plant

In onze tijd kennen we de klimop vooral als groene grond- en muurbedekker, maar vanuit de geschiedenis heeft deze klimmer ook veel symbolische waarde. Al in de klassieke oudheid was de plant het zinnebeeld van het eeuwige leven, omdat hij het hele jaar groen blijft. In de Griekse mythologie zit daarom aardig wat klimop verstrengeld, zoals in kronen van Griekse goden en muzen en bij altaren. In de vroegchristelijke tijd stonden klimopmotieven op sarcofagen en catacomben, als teken van onsterfelijkheid. Ook trouw wordt aan de klimmer toegedicht, vanwege de sterke hechting aan muren en bomen. Die plekken zijn dan beschermd tegen tegenspoed. Bruiden dragen klimop soms voor geluk.

2. Middel tegen likdoorns

Over de geneeskrachtige eigenschappen van klimop waren ze het in de oudheid al niet eens. In de middeleeuwen werd de plant nog geregeld als inwendig geneesmiddel gebruikt, maar dat was niet altijd zonder risico’s. Het drinken van het sap ervan zou bijvoorbeeld tegen allergische reacties door bijensteken helpen, maar dit wordt over het algemeen toch afgeraden. Wel is bekend dat klimop wordt verwerkt in hoestsiropen als expectorans en homeopathische middelen voor een overactieve schildklier.
En je kunt klimop gebruiken om likdoorns te verwijderen. Laat een paar klimopbladeren een paar dagen weken in appelazijn of twee tot drie uur in citroensap. Week je voeten een flinke tijd in warm water en bind dan twee tot drie geweekte bladeren op de likdoorn zodat deze zacht wordt. Het proberen waard?

Begeleid de takken van de klimop voor een mooie begroeiing.

3. Klim op!

De meeste soorten klimop groeien tot een meter per jaar. Dat begint in maart met nieuwe bladknoppen, die in april of mei uitkomen. In de zomer volgt vaak een groeispurt. Maar hoe zorg je ervoor dat hij niet alle kanten op klimt? Met een bestaande constructie (gaas of schutting) kun je jonge takken begeleiden door ze vast te zetten met speciale bindbandjes die niet snijden of afknellen. Zet lange takken naar boven vast en kleine takken naar links en rechts. Ontstaan er gaten dan kun je daar ook takken naartoe begeleiden. Klimop houdt namelijk niet van winderige stukken, dus zorg dat de plantjes te allen tijde naar elkaar toe kunnen groeien.

4. Snoeibeurt na langste dag

Is je klimop toch wat teveel verwilderd geraakt, dan is het tijd om de snoeischaar tevoorschijn te halen. Wil je dit echt maar één keer per jaar doen, stel dan de snoeibeurt uit tot na de langste dag van het jaar (21 juni). De klimop zal dan veel langzamer groeien. In principe kun je het hele jaar door snoeien, maar aangeraden wordt om dit in april en mei en/of in het najaar te doen. Het liefst bij vochtig weer, dat voorkomt snoeischade aan de bladranden.

In het najaar trekt de nectar van de klimop verschillende soorten vlinders, zoals de atalanta.

5. Unieke najaarsbloeier

De grauwe vliegenvanger, houtduiven en zelfs wandelende takken: ze komen allemaal af op klimop om de bladeren en ’s winters de bessen te eten. Of om erin te nestelen. In het najaar is klimop een van de weinige nog bloeiende planten. De nectar van de bloemen trekt vlinders aan. Benieuwd welke soorten vliegers je bij deze najaarsbloeier kunt vinden? Hier lees je meer over vlinderspotten bij de klimop.