Vroeger waren ze heel normaal in de keuken, maar nu zie je ze bijna nooit meer: vergeten groenten. Wil je weleens wat anders dan de geïmporteerde paprika of de standaard sperzieboon? Probeer dan eens een van deze vergeten groenten te kweken in je eigen moestuin.

Hollandse groenten in de winkel

Ouderwetse Hollandse groenten zijn in vergetelheid geraakt omdat nieuwe varianten, vaak uit het buitenland, simpelweg meer in de smaak vallen. Langzaam maar zeker keren sommige vergeten pareltjes weer terug in de schappen. Toch komen veel supermarkten niet verder dan aardpeer, pastinaak en zoete aardappel. Redelijk logisch, want onbekende groenten worden vaak slecht verkocht en weggegooid. Meer variatie vind je in natuurwinkels en bij biologische telers. Of, nog beter, in je eigen moestuin!

Zelf vergeten groenten kweken

Er gaat een wereld voor je open als je het zadenaanbod bekijkt van de soorten. Wist je bijvoorbeeld dat de wortelfamilie uit meer dan honderd leden bestaat? De meeste vergeten groenten die je kunt kweken, oogst je al binnen een paar maanden. Bijkomstig voordeel: in ons klimaat doen veel van deze groenten het heel goed. Begin je in het voorjaar, dan heb je in het najaar al je eerste eigen oogst.

1. Pastinaak

Dit familielid van de winterpeen is bezig met een ware comeback. En terecht, want de pastinaak is niet alleen erg gezond – met veel vezels, foliumzuur, vitamine C en belangrijke mineralen – hij is ook erg lekker. De smaak is zacht, kruidig en zoet. Deze witte wortel is de voorloper van de aardappel. In de achttiende eeuw bestond de hoofdmaaltijd uit pastinaak. Deze vergeten groente kan op dezelfde manier worden verwerkt als aardappels. Maak er frietjes van, bak ze in de pan of maak er puree of soep van.

Zaaien: tot en met mei
Oogsten: vanaf november tot maart; laat vooral eerst de nachtvorst eroverheen gaan, daar wordt de pastinaak zoeter van

2. Gele komkommer

Hoewel de gele komkommer (Cucumis sativus ‘Gele Tros’) al een oud ras is, zie je hem zelden in Nederland. Hij is minder waterig dan de normale komkommer en heeft een sterkere smaak. Het vruchtvlees van de ‘Gele Tros’ is wit van kleur en heeft iets grotere pitjes dan de gewone komkommer. Geef deze plant genoeg water tijdens de groei, anders kan de smaak doorslaan naar bitter. Ga je deze vergeten groente zelf kweken? Voor de beste smaak pluk je de vruchten af als ze jong zijn.

Zaaien: eind april tot half juni
Oogsten: augustus-september; pluk de rijpe vruchten op tijd, zodat steeds weer nieuwe vruchten rijpen

3. Chioggia biet

Chioggia bieten stammen van een oud ras, dat zijn naam dankt aan het Italiaanse plaatsje waaruit het afkomstig is. Het bijzondere aan dit bietje is dat hij roze en witte ringen heeft als je hem doorsnijdt, net als de rode ui. De smaak is zacht en zoet, met een licht bittertje. In een salade ziet de chioggia er geweldig uit. Na het koken verdwijnt de kleurschakering, maar de lekkere smaak blijft. Tip: oogst ze op tijd, want hoe groter ze worden hoe minder smaak de bietjes behouden.

Zaaien: tot begin juli
Oogsten: augustus-september; binnen zestig dagen na het zaaien

4. Bladcichorei

Bladcichorei of groenlof wordt veel gekweekt door beginnende moestuiniers, omdat het makkelijker te telen is dan witlof. De stengels hebben een nootachtige smaak en de blaadjes zijn lekker pittig en een tikje bitter. Probeer verschillende soorten en kleuren voor een originele salade. Groenlof (Cichorium intybus var. foliosum) is een variant van de wilde cichorei (Cichorium intybus), waar ook witlof een van is.

Zaaien: vanaf 20 juni tot half juli
Oogsten: na tien weken

5. Winterrammenas

De winterrammenas is een pittiger variant van de radijs. Hij is zwart van buiten, langwerpiger van vorm en wit van binnen. Het vruchtvlees en vooral de schil zijn pittig. Dankzij de mosterdolie in de wortel heeft deze radijssoort een peperachtige smaak. Je eet winterrammenas prima rauw. Geraspt kun je hem in een salade verwerken of als garnering in de soep gebruiken. Deze zwarte variant is familie van de geheel witte zomerrammenas ofwel rettich.

Zaaien: van 20 juni tot 20 juli
Oogsten: oktober-november; oogst de laatste exemplaren voordat het gaat vriezen

6. Gekleurde wortels

Hoewel er in heel Europa voornamelijk oranje wortels worden gegeten, is dat lang niet altijd zo geweest. De gele wortel schijnt de oerwortel te zijn, maar ook de witte en paarse wortelen gaan verder terug in de tijd dan hun oranje familielid. Van de vergeten groenten is dit een mooie om zelf te kweken. Zaai een mooi kleurenmengsel met de naam ‘Rainbow mix’. Al die verschillende kleuren wortelen zijn niet alleen divers van smaak, ze bevatten ook ieder hun eigen voedingswaarden en vitamines.

Zaaien: tot en met juli
Oogsten: na tien weken

7. Schorseneren

Wie deze nog? Deze wortelsoort is al decennialang niet meer populair. Zonde! Een van de redenen kan zijn dat het een klus is om schorseneren klaar te maken voordat je ze kunt eten. Ze zitten vol zand en moeten dus goed geboend worden, waarna ze ook nog moet schillen. Schorseneren bevatten een plakkerig melksap dat bij het schillen vrijkomt, waardoor vaak handschoenen worden gedragen. Maar de smaak is alle moeite waard. Deze winterasperges zijn zacht en nootachtig van smaak en een gezonde wintergroente. Kweek je ze in eigen tuin? Let bij het oogsten dan op, want ze zijn net zo kwetsbaar als asperges en breken snel.

Zaaien: april of mei
Oogsten: eind oktober tot eind maart

Tips om vergeten groenten te kweken

• Kies een plek uit die een deel van de dag in de zon ligt en een ander deel in de schaduw.
• Egaliseer de grond met een hark. Hark de bovenlaag losjes zodat deze klaar is om in te zaaien.
• Houd tussen de planten de rij- en plantafstand aan die op de verpakking staat aangegeven.
• Zaai zo dun mogelijk. Alles wat je morst, moet je na het ontkiemen wegplukken.
• Dek de zaden af met een dun laagje aarde en geef water met een tuinslang met broes.

Begin je liever met groenten die meer kans van slagen hebben? Dan is het slim te starten met een van deze vijf makkelijke groenten om zelf te kweken.