Welke soorten helleborussen zijn er?
Als de meeste tuinplanten in winterslaap zijn, zorgt de helleborus voor kleur in de tuin. Paars, wit, roze, zachtgeel… De helleborus-plant kent zo’n twintig verschillende soorten. De meesten komen voor in de Balkan-landen. Hieronder lichten we drie van de bekendste kort uit:
1. Helleborus orientallis: lenteroos
De naam zegt het al: lenteroos (Helleborus orientallis) bloeit van januari tot en met april. Omdat het een vaste plant is, blijft het blad wel het hele jaar aan de steel hangen. Net als andere helleborus-soorten kun je ook deze het beste in de halfschaduw zetten. Op die manier komen de witte, lichte bloemen het meest tot hun recht. Dit ‘zusje’ van de kerstroos wordt ook wel de Oosterse kerstroos of vastenroos genoemd.
2. Helleborus niger: kerstroos
De kerstroos (Helleborus niger) is een ware aanwinst voor in het na- en voorjaar. Deze bloem bloeit namelijk rond november en stopt pas in april. De plant kan in de grond, maar je kunt er ook binnen van genieten. Zolang de kerstroos maar in een grote pot staat en je ‘m voldoende water geeft.
Tip: verwen je kerstroos één keer per twee weken met plantenvoeding . Je wordt dan beloond met een extra lange bloei!
3. Helleborus foetidus: stinkend nieskruid
Zodra je stinkend nieskruid (Helleborus foetidus) aanraakt, ruiken je handen wat minder fris. Doe dus je handschoenen aan, want het zou zonde zijn als je daarom deze helleborus niet plant in de tuin. Net als de kerstroos bloeit ‘ie goed in januari en februari.
Hier zet je de helleborus het beste neer
Heleborrussen zijn niet weg van zure grond en volle schaduw. Plaats de plant dus niet naast een boom, want dan krijgt de plant te weinig zonlicht en vocht binnen in de zomer. Hoe meer de plant in de schaduw staat, hoe minder bloemen de helleborus produceert. Het is niet aan te raden om nieskruid in de volle zon te zetten. Het blad droogt dan uit. In de ochtendzon kan de plant nog wel staan. De meeste soorten kunnen ook prima in een pot staan in plaats van de volle grond.
Nieskruid versus vorst
Sommige soorten nieskruid kunnen prima tegen de vorst. De kerstroos is daar een goed voorbeeld van. De plant oogt soms teer of ‘zielig’ omdat de bladeren in de vrieskou kunnen gaan hangen. Dit is echter het overlevingsmechanisme van de plant. Als het flink gaat vriezen pompt de plant het vocht, dat ze tijdelijk in de bladeren en wortels opslaan, eruit. Hierdoor hangen de bloemen dan even slap, maar ze bevriezen niet. Zodra het weer warmer wordt, komt het vocht terug en staat de helleborus er weer stralend bij.
Hoe verzorg je een helleborus?
Een belangrijk onderdeel van het verzorgen van je helleborus-plant is het snoeien. De belangrijkste reden om het oude blad weg te knippen is dat de plant gevoelig is voor bladvlekkenziekte. Door het wegknippen van oud blad, voorkom je dat de ziekte zich verspreidt. Wanneer je ziet dat de bloemknoppen van de plant eraan komen, meestal rond januari, is het een goed moment om de schaar in het oude blad te zetten. Maar verwijder niet al het blad in één keer! Spreid het klusje uit over een aantal weken in januari en februari. Zo heb je niet ineens een hele kale plant.
Helleborus snoeien
Zie je bladen die te ver naar onderen zakken? Knip of trek deze dan weg. Anders verstik je mogelijk de opkomende bloemstengels. Haal ook al het beschadigde blad weg. Zie je chocoladebruine vlekken? Dan is dit een teken van bladvlekkenziekte. Gooi dit blad ook niet op de composthoop, maar doe het bij je groenafval in de kliko! In principe zou je de helleborus ook na de bloei terug kunnen snoeien, maar het beste is dit net voor de bloei te doen. Het grootste voordeel: nieuwe planten krijgen meer kans om te groeien in het voorjaar als ze meer licht hebben.
Elke maart en april houden Nederlandse kwekers evenement om de kleurrijke Helleborus orientalis te bewonderen. Buitenleven zette vijf plakken op een rij. Benieuwd? Klik dan hier!