Herfstbloeiende krokus
Als de meeste kleuren in de tuin langzaam verbleken, ontvouwt de herfstbloeiende krokus (Crocus speciosus) zijn bloemblaadjes. Net als voorjaarsbolletjes bloeit hij vooral in wit, blauw- en paarstinten. Op het eerste gezicht lijkt hij erg op de herfsttijloos. Het voornaamste verschil is het aantal meeldraden: de herfstbloeiende krokus heeft er drie, de herfsttijloos zes. De groene blaadjes komen pas in de lente tot ontwikkeling, deze herfstkrokus is dus een ‘naaktbloeier’. De Crocus speciosus bloeit krachtig lila, een prachtig witte variëteit hiervan is de ‘Albus’. Bijzonder is de geurende herfstkrokus, Crocus longiflorus, die lilaroze bloeit.
Saffraankrokus
Ook de saffraankrokus (Crocus sativus) is een herfstbloeier. De lange, oranjerode meeldraden worden geoogst voor de productie van deze aromatische specerij. Voor een kilo saffraan zijn ongeveer 80.000 stempels nodig. De knolletjes worden onder meer geteeld in Irak, Marokko en Frankrijk. Wil je ze hier aan de gang krijgen, plant ze dan aan op een warme plek. De stampers zijn overigens het enige eetbare onderdeel van de plant.
Herfsttijloos is giftig
Ook herfstkrokus de herfsttijloos (Colchium autumnale) bloeit in het najaar. Oorspronkelijk komt dit knolgewas uit West-Azië en het Middellandse Zeegebied, maar heeft inmiddels zijn weg naar de lage landen gevonden. Je ziet hier de plant vooral in duinen, bossen en weilanden. Sinds de jaren vijftig nemen de aantallen af en staat de plant op de lijst van beschermde planten. De bloemen van de herfsttijloos lijken op die van de krokus, maar zijn net als de bol en de bladeren vaak iets groter. En je kunt de twee dus onderscheiden door de meeldraden te tellen. Niet onbelangrijk: deze herfstkrokus, de herfsttijloos, is erg giftig. Uitkijken dus met kinderen en huisdieren.
Wanneer moet je herfsttijloos planten?
Combineer herfsttijloos met een bodembedekker voor een mooie, kleurrijke border of bloembak. De plantjes houden van losse, humusrijke grond en worden 15-25 cm groot. Verwilderen kan. De bollen kun je in juli of augustus zowel in de zon als in de schaduw planten; toch komen de bloemen in de najaarszon het best tot hun recht. Het assortiment Colchium is kleurrijk. Verwant aan deze soort is stinzenplant de droogbloeier (Colchicum byzantinum), eveneens een herfstbloeier. Hij geeft de grootste bloemen, bijvoorbeeld de ‘Lilac Wonder’ (lila), ‘Autumn Queen’ (wit/lila) of de ‘Violet Queen’ (violet/wit).
Herfstkrokussen planten en verzorgen
Herfstkrokussen plant je in goed doorlatende, losse grond. Als je ze – net als de herfsttijloos – in juli of augustus aanplant in de tuin, wacht je in september of oktober al een kleurrijke verrassing. De bollen houden van een zonnige standplaats, maar geven in de zomer de voorkeur aan lichte schaduw. Zet ze bijvoorbeeld onder bladverliezende struiken. Combineer ze naast andere lage soorten als herfstcyclaampjes en het witte herfstklokje (Leucojum autumnale). Als de krokussen in de lente overschaduwd worden, zal het blad zich minder goed ontwikkelen. Plant de bolletjes tien centimeter diep en plant ze in groepen aan. Of combineer de herfstkrokussen met een bodembedekker voor een mooie, kleurrijke border of bloembak. Op die manier komen ze het best tot hun recht. Ook op een schaal – zonder water en aarde – ontwikkelen de herfstbloemen zich. Mooi in een tafelstuk!
Andere krokussoorten
Ben je op zoek naar een dieproze herfstbloem, kies dan voor de variëteit Crocus zonatus. Deze geeft grote bloemen en heeft weinig tot geen verzorging nodig. De krokus kan zowel buitenshuis (in groepjes) worden geplant als binnen tot bloei komen op een schaal (zonder water geven). Een variëteit op de herfsttijloos is de lila Colchicum ‘Waterlily’ (Colchicum speciosum xColchicum autumnale). Deze prijswinnende krokus ontwikkelt na de dubbele bloemen grote bladeren die pas rond juni zullen afvallen. Ook de ‘Waterlily’ doet het goed in zowel tuin als huiskamer.
Zou je wel meer kleur in de tuin willen in het najaar en de winter? Investeer dan in een mooie boom. Lees welke vijf kleurige herfstbomen je kunt planten in je tuin.
