Geneeskrachtige planten en aromatische kruidenplanten worden vaak aangeplant in de moestuin of kruidentuin. Maar waarom zou je ze niet eens combineren met de vaste planten in je tuin? Want veel van deze powerplanten bloeien prachtig, geuren heerlijk, hebben een bijzondere structuur of opvallend blad. Daarbij zijn het uitstekende insectenplanten. Vijf opvallende kruidenplanten voor de border.
1. Reusachtige plant: engelwortel
Geen paniek, dit is geen berenklauw. Al lijkt grote engelwortel (Angelica archangelica) er qua formaat, blad en bloeiwijze wel op. De grote, groene schermbloemen zijn echter net iets steviger en compacter. Deze reusachtige plant is in principe tweejarig, maar gedraagt zich in vochtige, lichtzure grond als een vaste plant. Ook kiemen de dikke zaden makkelijk, waardoor altijd wel ergens een spontane zaailing opduikt. Het is een culinaire kruidenplant waarbij alle delen eetbaar zijn en een zoet aroma hebben. Prachtig is de paarse variëteit, Angelica gigas, met sierui-achtige bollen. Beide trekken massa’s insecten. Minder sterk dan berenklauw kan het sap blaren vormen op je huid in direct zonlicht. Tip: knip de bloem af als hij knakt in het najaar en zet hem binnen op een vaas zonder water. Zo geniet je de hele winter binnen van de mooie structuur van de engelwortel.
2. Bloeiende bolletjes van Chinese bieslook
Als je bieslook blijft knippen voor de keuken, zal het niet snel in bloei schieten. Laat je de kruidenplanten gaan, dan vormen zich sierlijke bloeiende lila bolletjes. Die van Chinese bieslook (Allium tuberosum) zijn wat groter dan het bekende keukenkruid en bloeien rijk en sneeuwwit in de nazomer. Ook het blad is grover en breder dan van gewone bieslook. Zet de bolletjes in de border tussen siergrassen en laatbloeiers als Crocosmia en Sedum. Of maak er mooie, grote groepen van. De plant wordt ook wel ‘knoflookbieslook’ genoemd; een hint naar de smaak van het blad én de bloem. De plant is matig winterhard.
3. Wonderlijk groenroze hopmarjolein
Eigenlijk is hopmarjolein of Origanum een buitenbeentje. Het is geen hop en geen marjolein en eetbaar is hij ook niet. Toch mag deze Origanum ‘Kent Beauty’ niet ontbreken in je rijtje kruidenplanten. De plant geeft wonderlijke groenroze, hopachtige bellen die geuren naar oregano. Knip de plant gerust af en toe terug, dan loopt hij vanzelf weer uit. De plant is in principe winterhard, maar een natte winter is funest. Geef hem daarom een zonnige plek vooraan in de border. Ook staat hij mooi in een hanging basket; met een beetje geluk vormen zich watervallen van bloemen boven je hoofd.
4. Venkel als verbindende plant
Venkel (Foeniculum vulgare) is een vaste plant die voor verbinding zorgt in je border. Met zijn fijn vertakte loof zorgt de plant voor mooie, semitransparante waasjes tussen siergrassen, grote pollen vaste planten en zomerbollen. De schermen bloeien fris groengeel en lokken zweefvliegen en bijen. Houd je niet van geel? Er is ook een decoratieve roodbladige variëteit, Foeniculum vulgare ‘Purpureum’. Beide ruiken kruidachtig naar anijs. Ze vormen, anders dan de groente, geen knol. Geef venkel een zonnige, niet al te vochtige plek in de tuin. Staat hij te nat, dan komt hij vaak niet terug na de winter.
5. Vlinderplant: rode spoorbloem
Hier en daar zie je hem nog in het wild in Nederland, vooral in de buurt van (oude) muren en gebouwen. Niet verwonderlijk, want de rode spoorbloem (Centranthus ruber) houdt van warmte en kalkrijke grond. Al in mei ontluiken de opvallend rode bloemen van deze ‘rode valeriaan’. Ze staan in tuiltjes en hebben een spoor, vandaar de naam ‘spoorbloem’. Het is een echte vlinderplant die onder meer de kolibrievlinder lokt. Anders dan ‘echte valeriaan’ wordt deze kruidenplant niet gebruikt voor het maken van slaapmedicatie. Wel zijn de blaadjes eetbaar in de salade. Er is ook een witte (‘Albus’) en roze (‘Roseum’) variëteit. Combineer de spoorbloem met andere kalkminners als Zeeuws knoopje (Astrantia major), duizendblad (Achillea) en beemdkroon (Knautia macedonica).
Tip voor kruidenplantjes in pot
Tot slot nog een tip voor wie weleens kruiden aankoopt in de supermarkt. Je bent er vast al achter gekomen dat ze moeilijk in leven te houden zijn. Buiten in de tuin of in een pot zijn ze vaak geen lang leven beschoren. Lees hier hoe deze kruidenplantjes langer houdbaar blijven.