Echinacea is een kleurrijke vaste plant voor de border. Niet alleen bloeit de statige zonnehoed lang en mooi, het is ook een goede insectenplant. In de winter zorgen de uitgebloeide kegeltjes van Echinacea nog lang voor een mooi silhouet in de tuin.

Populaire vaste plant

Zonnehoed Echinacea is een echte zomerbloeier. Vaak ontluiken de eerste bloemen in juli. Afhankelijk van de soort bloeit de plant tot oktober door. Met het stekelbolletje en afhangende bloemblaadjes heeft de bloem wel wat weg van een zonnehoedje, de Nederlandse naam voor de plant. Deze vaste plant is de laatste jaren erg populair. Hij bloeit lang en mooi en produceert veel stuifmeel en nectar. Dat maakt Echinacea een goede insectenplant. Op zonnige dagen zit er vaak een bij of vlinder bovenop de bloem. Ook de opkomst van de droogteresistente prairieborder draagt bij aan de vraag naar Echinacea, want het is een uitstekende plant voor een prairietuin. Zonnehoeden wordt afhankelijk van de soort tussen de 50 en 120 cm hoog. De bloemen bloeien bovenop de lange, onvertakte stelen.

De bloembladen van Echinacea pallida hangen naar beneden als 'strorokjes'.

Echinacea purpurea en andere soorten

Er zijn tien soorten Echinacea bekend. Alle zijn inheems op de prairies en in bossen van Noord-Amerika. De bekendste soort is de rode zonnehoed (Echinacea purpurea). Die naam is een beetje verwarrend, want de sierlijke vaste plant bloeit eerder lilaroze. Soms is het kegelvormige stekelbolletje in het hart wel roodachtig, maar vaker oranjebruin. De rode zonnehoed is vooral bekend geworden door zijn geneeskrachtige werking. Zo worden van de wortels weerstandsverhogende middelen gemaakt. De naam zegt het al: Echinacea purpurea ‘Fatal Attraction’ is een opvallende verschijning die meteen de aandacht trekt. Het contrast van de felle donkerroze bloemen met de donkere, purperen stelen maken het echte eyecatchers voor je border. Liever een tintje lichter? Echinacea  ‘Sundown’ geeft prachtige rood tot perzikkleurige tinten. Deze soort wordt zo’n 20 cm hoger dan de ‘Sunset’. En bijzonder is Echinacea pallida, met zijn lange, smalle, lichtroze afhangende bloemblaadjes; net een strorokje.

Witte en rode zonnehoedjes in een prairieachtige border met salvia’s, lupines en siergras (Deschampsia). Foto iVerde
Al in de knop kun je zien dat 'Fatal Attraction' een aandachtstrekker in de tuin wordt.

Echinacea of Rudbeckia?

Vroeger werd Echinacea ingedeeld bij de Rudbeckia’s. Deze vaak geelbloeiende, gewone zonnehoed heeft een opvallend zwart hart. Net als de Rudbeckia is Echinacea een asterachtige met ellipsvormige blaadjes. De naam is afgeleid van het Griekse ekhinos, wat zee-egel betekent. Het is een verwijzing naar het stekelige kegeltje in het hart van de straalbloem.

Echinacea’s als deze ‘White Swan’ zijn goede insectenplanten. Foto iVerde

(On)gezonde cultivars

De laatste jaren is het assortiment van deze zonnehoed flink verruimd. Bij kwekers en in tuincentra vind je de plant terug in de mooiste kleuren; van zuiverwit tot limoengroen en van bleekroze tot fel paars. Heel verleidelijk als je een fan bent van deze laatbloeier. Toch ervaren veel tuiniers dat de nieuwe cultivars geen lang leven beschoren zijn. Vaak zijn ze ziektegevoelig of stellen ze te specifieke eisen aan de verzorging. Wil je zeker weten dat de rode zonnehoed zich thuis voelt in jouw border, begin dan met de gewone purpurea. Deze soort heeft zich inmiddels bewezen in ons klimaat. Bij kwekerijen als De Hessenhof vind je daarnaast een ‘gezond’ assortiment.

Een frêle gele cultivar is Echinacea purpurea ‘Harvest Moon’. Foto Iverde

Echinacea planten en combineren

Voor een schilderachtig effect in de tuin combineer je Echinacea’s met vaste planten met een andere bloeiwijze. Denk aan de lange roze kattenstaarten van Lythrum, de aren van kattenkruid (Nepeta) en dropplant (Agastache), ijzerhard (Verbena bonariensis) en verschillende Salvia-soorten. Ook tussen de siergrassen komen zonnehoedjes heel mooi uit. Echinacea voelt zich thuis in prairieachtige borders met andere droogteminnende planten als duizendblad (Achillea) en kogeldistel (Erigeron). Lees meer over een prairietuin aanleggen. Goed om te weten: de rode zonnehoed wortelt oppervlakkig met wortelstokken. Soms heeft hij daardoor last van buren die te dichtbij komen. Plant zonnehoed daarom steeds in groepjes bij elkaar en geef ze rondom wat ruimte.

Net als kogeldistels (Erigeron) voelt Echinacea purpurea zich goed op een zonnige en droge standplaats. Foto iVerde

De juiste grond en verzorging voor Echinacea

Over het algemeen houdt een zonnehoed van een zonnige standplaats en goed doorlatende grond. Hij kan goed tegen de droogte en zorg dat hij vooral in de winter niet te nat staat. Plant je een rode zonnehoed in potten, geef hem dan in tijden van droogte wel af en toe water. De stelen staan stevig dus ondersteuning is niet nodig. Knip uitgebloeide bloemen niet weg; de stekelbolletjes geven veel zaad waar vogels dol op zijn. Ze vormen bovendien een mooi wintersilhouet. Aan het einde van de winter kun je de afgestorven delen afknippen tot aan de grond. De plant is goed winterhard en zal gewoon weer uitlopen.

De rode zonnehoed is er ook in dubbele variëteiten, zoals deze Echinacea purpurea ‘Pink Double Delight’.

Echinacea’s vermeerderen in de tuin

Helaas leven Echinacea’s niet heel lang, maar ze kunnen zich wel uitzaaien in de tuin. Wil je dat, knip de uitgebloeide bloemen dan niet weg zodat het zaad zich kan verspreiden. Of vang het zaad op en probeer dit in februari binnen voor te zaaien. De nieuwe bloemen kunnen wel afwijken van de moederplant, dankzij fanatiek bestuivingswerk. Of je kunt de zonnehoed iedere drie jaar na de bloei opnemen, scheuren en herplanten.

Tip: wie van roze of koraalkleurige bloemen houdt, bekijkt deze zes prachtbloemen.

Echinacea purpurea ‘Magnus’ is een sterke rode zonnehoed die intens roze bloeit. Foto iVerde
2.9/5 - (67)