Hoe snel verteren bladeren?
Als in het najaar de temperatuur daalt, nemen bomen minder water op uit de grond. Om te voorkomen dat ze uitdrogen in de winter, laten ze hun bladeren vallen. Water verdampt immers via het blad. Zodra de dagen korter worden, stoppen bomen ook met de aanmaak van chlorofyl, het stofje dat voor de groene bladkleur zorgt. Vandaar dat het in de herfst gele, rode, oranje en bruine bladeren regent. Lees hier meer over waarom bladeren verkleuren in de herfst. De meeste herfstbladeren doen er een jaar of anderhalf jaar over om te verteren. Uitzondering zijn eikenblad, beukenblad en plataanblad, die verteren erg langzaam en doen er twee tot drie jaar over.
Afgevallen bladeren composteren
De afgevallen herfstbladeren kun je goed gebruiken om er compost van te maken. Humus of bladaarde bevat namelijk goede voeding. Bovendien houd je met een laagje van deze mulch je tuinaarde mooi vochtig en luchtig. Wil je de afgevallen bladeren zelf composteren, dan kan dat. Je kunt prima humus zelf maken in je eigen tuin. Schep hiervoor een paar vuilniszakken vol met vochtig blad en voeg een beetje organische meststof toe. Bind de zakken dicht, prik er wat gaten in en leg ze weg op een koele plek. Draai de zakken regelmatig om. Na een aantal maanden vormt zich dankzij micro-organismen, bacteriën en vaak zelfs wormen mooie compost in de zakken. In het voorjaar gebruik je je eigen gemaakte humus voor de voorjaarstuin. Heb je niet genoeg bladeren? Bied de buren aan hun tuin aan te harken en verzamel de bladeren voor je eigen compostplan.
Moet je eikenblad wel of niet laten liggen?
Het is verstandig eikenblad niet te laten liggen op je gazon of in de border, maar het weg te halen. Eikenbladeren bevatten relatief veel looizuur, waardoor ze de kiemkracht van planten negatief kunnen beïnvloeden. Het blad verteert erg langzaam en het looizuur maakt de bodem zuur. Planten die van een zure grond houden maak je wel blij met eikenblad, zoals blauwe bes, rododendron, heide of hortensia’s. Ook eikenblad kun je gebruiken om te composteren. Laat de zakken dan een paar seizoenen rusten vanwege het trage verteerproces. Of maai het blad fijn met de grasmaaier voordat je het in zakken schept; in snippers zal het wat sneller verteren. Het is een idee om eikenblad met andere herfstbladeren te combineren als je er humus van wilt maken. Tip: verwijder ook alle bladeren van je gazon en uit de vijver om ziektes te voorkomen.
Bladeren verzamelen voor je eigen composthoop
Wil je niet met plastic vuilniszakken in de weer en heb je voldoende ruimte in de tuin? Dan kun je je eigen composthoop voor herfstbladeren maken. Sla hiervoor paaltjes in de grond die je afzet met kippengaas of planken. De bak vul je als lasagne met steeds een laagje bladeren – liefst van verschillende boomsoorten – en een laagje tuinaarde. Het laatste grasmaaisel kun je er eveneens in kwijt. Ook bij een composteerbak is het een idee om het blad eerst fijn te maaien met de grasmaaier. Volgend jaar herfst heb je op die manier mooi je eigen humus.
Laat bladeren liggen voor de dieren
Een andere oplossing voor alle herfstbladeren in je tuin is deze te laten liggen. Veeg (of blaas) de herfstbladeren op een hoop in een loze, ongebruikte hoek in je tuin. Een donkere hoek naast het schuurtje is bijvoorbeeld geschikt of een strook onder een heg. Leg er eventueel wat zware takken op zodat het blad niet snel wegwaait. In deze bladerhoop zullen insecten zich gaan verschuilen en daar komen in de winter hongerige vogels op af. Ook een egel kan hier maar zo zijn winterslaapplek van maken.
Herfstbladeren als mulchlaag
Wil je niet wachten tot je herfstbladeren humus zijn geworden, dan kun je ze ook zo een nuttige bestemming geven. Herfstblad vormt namelijk een prima vorstbescherming voor vorstgevoelige borderplanten, mits je geen eiken-, beuken- of plataanbladeren gebruikt. Het blad van onder meer berk, es, linde en vlier verteert een stuk sneller en kan de planten niet verstikken. Strooi het blad ruim rond de wortels van tuinplanten in de border. Het blad zal hier na verloop van tijd vanzelf verteren tot voedende humus.
De herfst is ook de beste tijd voor een opfrisbeurt van nestkastjes in de tuin. Lees hier hoe je nestkasten het beste kunt schoonmaken.
